Geschiedenis van Zwitserland

Lavertezzo, Ponte dei salti

Lijst van links die rechtstreeks leiden naar de ankerpunten op deze pagina.

Inleiding

Een groot deel van het grondgebied van het huidige Zwitserland is bergachtig. De Alpenpassen en de verschillende machten die deze belangrijke communicatie- en handelsroutes probeerden te beheersen, werden daardoor des te belangrijker voor de ontwikkeling.

Van de beginfases tot de Romeinen

De oudste sporen van menselijk bestaan zijn ca. 150.000 jaar oud, het oudste vuurstenen werktuig dat is gevonden is ca. 100.000 jaar oud.

Het grondgebied van het huidige Zwitserland onderging een soortgelijke ontwikkeling als de rest van Europa. De eerste eeuwen werden gekenmerkt door migratiebewegingen. Dit leidde ertoe dat het gebied door verschillende volkeren werd bevolkt. Met de Romeinse overheersing verspreidde ook het christendom zich en werd de kerk met haar bisdommen en kloosters een belangrijke landeigenaar. Tegelijkertijd vergrootten adellijke families hun macht door veroveringen, erfenissen en huwelijkspolitiek. De Frankische koning Karel de Grote beheerste voor een korte tijd een aanzienlijk deel van West-Europa. Een ander machtsniveau werd in 962 toegevoegd, toen de Duitse koning Otto I de paus overtuigde om hem tot keizer van het Heilige Roomse Rijk te benoemen.

Zwitserland in de late Middeleeuwen

Het jaar 1291 wordt traditioneel beschouwd als het oprichtingsjaar van de Zwitserse Confederatie – toen drie landelijke valleigemeenschappen hun krachten bundelden om beter gewapend te zijn tegen aanvallen van buitenaf.

In de 14e en 15e eeuw ontwikkelde een losse federatie met landelijke en stedelijke leden zich. Tegen het einde van de 15e eeuw was Zwitserland sterk genoeg om het machtsevenwicht in Europa te beïnvloeden. De Geconfedereerden toonden moed en vindingrijkheid in verschillende oorlogen, waardoor ze de reputatie kregen een gevreesde vijand te zijn. De uitbreiding van de Confederatie verliep op verschillende manieren. Sommige gebieden traden vrijwillig en als gelijkwaardig lid toe, andere werden min of meer gedwongen. De leden van de Confederatie beheerden voornamelijk de zaken van hun regio. Vertegenwoordigers van de afzonderlijke regio's kwamen echter ook regelmatig bijeen om kwesties van algemeen belang te bespreken.

Reformatie en de 17e eeuw

De 16e eeuw werd in heel West-Europa gekenmerkt door de Reformatie, een beweging die het westerse christendom in twee kampen verdeelde.

Hoewel de opstanden en verwoestingen op religieus niveau werden uitgevochten: Bovenal weerspiegelden ze het verlangen naar sociale verandering en de sociale spanningen die voornamelijk heersten tussen stedelijke en landelijke gebieden. In de 17e eeuw begon het moderne Zwitserland zich af te tekenen – veroorzaakt door de Dertigjarige Oorlog (1618-1648). Terwijl grote delen van Europa betrokken waren bij deze oorlog, bleef de Zwitserse Confederatie neutraal. Een belangrijk gevolg van de Dertigjarige Oorlog was de onafhankelijkheid van het Heilige Roomse Rijk, die werd vastgelegd in het Verdrag van Westfalen.

18. en 19e eeuw

In 1798 marcheerden Franse troepen binnen en riepen een verenigde staat uit. Later werd het oude kantonnale systeem hersteld, zij het in een meer gecentraliseerde vorm.

In 1798 vielen Franse troepen Zwitserland binnen en stichtten de gecentraliseerde Helvetische Republiek. Voor het eerst in haar geschiedenis werd Zwitserland gedwongen om haar neutraliteit op te geven en de Fransen van soldaten te voorzien. Het fundament voor het moderne Zwitserland werd uiteindelijk gelegd na de Sonderbund Oorlog met de goedkeuring van de Grondwet van 1848. Het zorgde voor een meer gecentraliseerde vorm en één economische ruimte, die een einde maakte aan de kantonnale rivaliteit en zo economische ontwikkeling mogelijk maakte. Ondanks deze vooruitgang was de 19e eeuw een moeilijke tijd voor veel mensen in Zwitserland. Armoede, honger en slechte vooruitzichten op werk leidden tot een emigratiegolf, onder andere naar Noord- en Zuid-Amerika.

Zwitserland in de 20e eeuw

De 20e eeuw werd over het algemeen gekenmerkt door een reeks opvallende ontwikkelingen op politiek, economisch en sociaal niveau.

Binnenlands was er een verschuiving naar een meerpartijenstelsel. Terwijl aan het begin van de eeuw één partij alle posten in de regering (Federale Raad) bezette, waren er aan het eind van de eeuw vier partijen vertegenwoordigd in de Federale Raad. Zwitserland ontwikkelde zich van een agrarisch land tot een geïndustrialiseerde natie, waardoor meer mensen immigreerden dan emigreerden en de levensstandaard aanzienlijk steeg. De arbeidsomstandigheden en de sociale zekerheid verbeterden en het goederenaanbod werd uitgebreider. De ontwikkeling van de exporteconomie veranderde ook de relatie met Europa en de rest van de wereld. Hoewel Zwitserland politiek neutraal bleef – het nam niet actief deel aan de twee wereldoorlogen – was de neutraliteit herhaaldelijk het onderwerp van verhitte discussies.